مشخصات و خصوصیات یک معتاد چیست؟
ارسال شده در: 1397/11/23 از دسته مطالب: عمومی
مشخصات و خصوصیات یک معتاد چیست؟
هرکسی که مواد مخدر مصرف می کند معتاد محسوب نمی شود. مصرف کنندگان مواد مخدر به سه دسته تقسیم می شوند، و از این سه دسته تنها معتادان مزمن هستند که به بیماری اعتیاد مبتلا شده اند. با مطالعه این مقاله متوجه خواهید شد که ویژگی ها و خصوصیات یک معتاد مزمن چه چیزهایی هستند. مصرف کنندگان مواد مخدر به سه دسته زیر تقسیم می شوند:
۱- مصرف کنندۀ تفننی
۲- مصرف کنندۀ قهار
۳- مصرف کنندۀ مزمن
١- مصرف کننده تفننی
• هرچند وقت یک بار برای تفریح ودرمواقع ومناسبت های خاص مواد مخدرمصرف می کند.
• هروقت که اراده کند می تواند از مصرف مواد مخدر دست برداشته و ترک کند.
• احساس سرخوشی می کند و بیش از حد مصرف نمی کند – واکنش عادی نسبت به مواد دارد.
• دارای قدرت واراده لازم برای کنترل مصرف یا ترک مواد می باشد.
٢- مصرف کننده قهار
• برای کمک به تحمل استرس وفشار زندگی مواد مخدر مصرف می کند.
• به خاطرفرارازاحساسات دردناک مواد مصرف می کند.
• این نوع معتادان پس از مدتی برای به دست آوردن نشئگی وسرخوشی روزهای نخست مصرف مواد، مقدارمصرف مواد را روز به روز افزایش می دهند و در نتيجه مقاومت بدن آنها در مقابل مواد بیشتر می شود.
• وقتی مواد دردرسترس قرارندارد احساس بی قراری می کند.
• آغاز بدتر شدن حال جسمی و روحی در طی یک فرایند
• مشکلات مالی و اجتماعی.
• آغاز روند بي سر و ساماني وضعیت تحصیلی یا شغلي.
• آغاز روند ازدست دادن علاقه به لذت های ساده.
• آغاز گرایش به گوشه گیری و انزوا.
• مصرف كننده شدید به محض داشتن دلیل کافی برای دست کشیدن و ترك مواد مخدر، قدرت آن را دارد که مصرف مواد را کنترل یا ترک کند.
• مصرف كننده شديد مي تواند به مصرف كننده تفنني يا معتاد واقعي تبديل شود.
٣- معتادان مزمن
معتادان مزمن کسانی هستند که سه مرحله زیر را طی می کنند:
مرحله اول:
• معتادان مزمن هرگز نمی توانند به حالت مصرف کنندۀ تفنني یا شدید باز گردند.
• این نوع مصرف کنندگان ازمصرف مواد مخدر به شدت احساسلذت و آرامش می کنند.
• مصرف مواد مخدر به آنها کمک می کند تا زندگی را تحمل کرده یا از آن فرارکنند.
• مواد مخدر به آنها کمک می کند تا شخصیت کاذب پیدا کرده و وانمود کنند کسی هستند که در واقع نیستند.
• مغز معتادان واقعي از این احساسات شدید و غیر عادی لذت می برد و در پی لذت بیشتر و بیشتر است.
• با وجود زیان بار بودن مصرف، معتادان مزمن به علت وسوسه و ویار شدید،بطور مداوم مواد مخدر مصرف می کنند.
مرحله دوم:
• مغز به مصرف مواد عادت كرده و برای اینکه بطور عادی فعالیت کند به مواد مخدر وابسته می شود.
• ساختار و سیستم ارتباط مغز حالت غیرعادی پیدا می کند.
• افکار آشفته و پریشان می شود که همین باعث از دست دادن سلامت عقل می شود.
• مکانیزم های دفاعی ویرانگر.
• خصیصه ها و رفتارهای عصبی و خشن.
• با وجود عواقب ناگوار، قادر به ترک کردن مواد مخدر نیست -این حالت یک نوع آلرژی به مواد نام دارد.
• مغز بیش از پیش به مواد مخدر نیاز پیدا می کند – چنین حالتی را در برنامه های ١٢ قدمی پدیده ویار می نامند.
• برای اینکه احساس لذت قبلی را به دست آورد باید همواره مقدار بیشتری مواد مخدر مصرف کند – مقاومت بدن افزایش پیدا می کند.
• نادیده گرفتن و بی توجهی نسبت به خود و دیگران.
• ازدست دادن ارتباط با دوستان ، خانواده وجامعه.
• ناتوانی در انجام کار و فعالیت های عادی.
• دچار شدن در مشکلات قانونی.
• از دست دادن قدرت وتوان کنترل یا ترک مصرف
• بیماری اعتیاد شکل گرفته وحالت پیشرفته پیدا کرده است.
مرحله سوم:
• برای فعالیت عادی روزمره به مواد مخدر نیاز دارد.
• مواد مخدر در مقایسه با دیگر مسائل در اولویت قرار می گیرد.
• بی علاقه شدن به زندگی و افتادن به فکر خودکشی.
• خماری کشیدن در زمانی که مواد مورد نیاز بدن کمتر از حد معمول به آن داده شده و یا کاملاً قطع شود.
• تلاش پی در پی اما بیهوده برای ترک اعتیاد.
• بي سر و ساماني و یک زندگی غیر قابل اداره
• ناامیدی کامل و عاجز شدن در برابر مواد مخدر
چرخه بیماری اعتیاد
بیماری اعتیاد داری یک سیکل و چرخه ویرانگر است که مانع می شود تا فرد معتاد بتواند به تنهایی و با اراده شخصی خود از این بیماری رهايی پیدا کند. در این قسمت این سیکل بی پایان اعتیاد تشریح شده است تا شما بتوانید به این نکته پی ببرید که فرد معتاد برای ترک اعتیاد و حرکت در مسیر بهبودی، به یک نیروی برتر نیاز دارد.
توجه :در توضیحات این قسمت از مواد مخدر به عنوان یک مثال استفاده شده است. شما می توانید به جای مواد مخدرهر یک از سایر انواع اعتیاد از جمله اعتیادهای رفتاری، مثل اعتیاد به سکس، اعتیاد به عشق، اعتیاد به قمار و… و یا سایر اعتیاد های مواد مصرفیمانند اعتیاد به الکل، اعتیاد به تریاک، اعتیاد به شیشه و… را جایگزین کنید. چرا که در همه انواع اعتیاد، چنین چرخه مخربی وجود داشته و معتادان را به سمت انتهای خط هدایت می کند.
اول – آغاز وسوسه
• ما با مصرف مواد مخدر لذت و شعف فراوانی را کسب می کنیم. مواد مخدر باعث می شوند ما احساس قدرت و کنترل کنیم.
• مواد مخدر باعث می شوند بتوانیم اضطراب و مشکلاتمان را راحت تر تحمل کنیم.
• خود مشغولی بی وقفه یا وسوسه سبب می شود تا ما برای احساس لذت و نشئه بودن پی در پی مواد مصرف کنیم. برای اینکه نشئگی اولیه را احساس کنیم مصرف مواد مخدر خود را افزایش می دهیم.
• هیچ چیز به جزمصرف مواد مخدر باعث لذت و راحتی ما نمی شود.
• علاقه و انگیزه خود به هر چیز دیگر جز تهیه و مصرف مواد مخدر را از دست می دهیم.
• مواد مخدر به اولویت اول زندگی ما تبدیل می شود.
• ازتوجه به خود، خانواده و اطرافیانمان غافل می شویم.
دوم – از دست رفتن سلامت عقل
• استفاده از مواد مخدر باعث می شود تا سیستم ارتباطی مغز ما مختل شود.
• افکار ما مغشوش، غیر منطقی و غیر عادی می شود. این تعریف یک نوع از نداشتن سلامت عقل است.
• نمی توانیم قضاوت منطقی و تصمیم گیری صحیح داشته باشیم.
• دچار انکار شده و نمی توانیم بین توهم و واقعیت تفاوت قائل شویم.
• با وجود عواقب و پی آمدهای زیان آور اعتیاد برای خودمان و دیگران، بازهم برای ادامه مصرف مواد مخدر از روش های دفاعی مانند توجیه دلایل اعتیاد، بهانه گیری برای ادامه اعتیاد، منطقی جلوه دادن مصرف، ناصادقی با خود و اطرافیان، کم جلوه دادن میزان مصرف و غیره استفاده می کنیم .
• خصیصه ها و رفتارهای افراطی در ما ظاهر می شوند. مثلا:
• خودخواهی – می خواهیم تا بیش از پیش احساس عادی بودن داشته باشیم
• خود محوری – به هیچ کس و هیچ چیزی جز مواد مخدر فکر نمی کنیم
• خود بزرگ بینی – من از همه بهتر و باهوش ترم ، من با دیگران فرق می کنم، من فردی استثنائی هستم و به کمک هیچ کس احتیاج ندارم.
• افکار ناسالم و جنون آمیز ما به بروز رفتارهای مخرب و ویرانگر و اقداماتی چون جرم و جنایت، و خشونت منجر می شود.
• زندگی به تدریج و بیش از بیش غیر قابل اداره می شود.
• برای تصمیم گیری عاقلانه در مورد مصرفمان، نمی توانیم به عقل و اراده خود اتکاء کنیم.
• خود اتکایی و اراده شخصی نمی تواند به ما کمک کند.
سوم – آغاز ویار
• مصرف مواد مخدر ساختار فیزیکی و نحوه عملکرد مغز ما را تغییر می دهد.
• چگونگی ارسال و دریافت اطلاعات از سوی سلول های مغز حالت طبیعی خود را از دست می دهد
• مغز ما برای ایجاد احساس نیاز شدید به مواد مخدر بدون توجه به عواقب آن فعال می شود که این خود تعریف ویار می باشد.
• مغز ما برای انجام فعالیت های روزمره به تدریج به استفاده از مواد مخدر وابسته می شود.
• برای تهیه و مصرف مواد مخدر که برای ادامه حیات به آن نیاز داریم انواع اقدامات و رفتارهای شرم آور از ما سر می زند.
چهارم – مقاوم شدن بدن
• مغز ما به مصرف مواد شیمیایی غیر طبیعی / مخدر عادت کرده و آستانه مقاومت آن افزایش پیدا می کند
• برای داشتن احساس طبیعی، به تدریج مقدار مصرف مواد ما افزایش پیدا می کند که این خود تعریف “مقاوم شدن” است.
• واکنش ما نسبت به مواد مخدر غیر عادی شده و با وجود زیانبار بودن مواد مخدر مقدار بیشتری مصرف می کنیم و این همان چیزی است که آلرژی به مواد مخدر نامیده می شود.
• به تدریج همه احساسات، عواطف و پایبندی های اخلاقی خود را از دست می دهیم.
• دستخوش افکار و اندیشه های ماجراجویانه و خود کشی می شویم.
• در صورت خود داری از مصرف مواد مخدر دچار خماری می شویم .
• در این مرحله قدرت کنترل اعتیاد خود به مواد مخدر و اراده خود را از دست داده ایم.
پنجم – طی کردن مراحل نا امیدی
• نمی دانیم که از یک بیماری رنج می بریم.
• تصور می کنیم که انسان ضعیف و بدی هستیم
• از اینکه مواد مصرف می کنیم، افسوس خورده و احساس گناه و شرمندگی می کنیم.
• دچار این توهم هستیم که قدرت و اراده آن را داریم که بتوانیم اعتیاد خود را کنترل یا ترک کنیم که این همان دیوانگی و نداشتن سلامت عقل است.
• قاطعانه تصمیم به ترک اعتیاد و قطع مصرف مواد مخدر گرفته و قول می دهیم که دیگر مواد مصرف نکنیم.
• همواره عصبانی، بی قرار و افسرده هستیم.
• نمی دانیم بدون مواد چگونه زندگی را تحمل کنیم.
• بدون وقفه به مواد مخدر فکر کرده و فکر و ذکر ما تهیه و مصرف مواد است.
• همواره اسیر وسوسه مصرف هرچه بیشتر مواد مخدر هستیم.
• بدن ما برای اینکه فعالیت طبیعی خود را انجام دهد به مواد مخدر نیاز دارد و اگر مواد به بدن نرسد دچار خماری می شود.
• می توانیم برای مدت کوتاهی اراده خود را به اجرا گذاشته و مصرف مواد را ترک کنیم ؛ اما پس از مدتی دوباره استفاده از مواد مخدر را از سر می گیریم.
• توانایی فهم این که چرا در برابر اعتیاد به مواد مخدر عاجز هستیم و این که چرا قادر به قطع مصرف مواد مخدر نیستیم را نداریم.
ششم – رسیدن به انتهای خط
• این چرخه بارها و بارها تکرار می شود تا اینکه سرمان به سنگ خورده و به انتهای مسیر زندگیمان می رسیم.
• بسیاری از ما سرانجام از بیمارستان، تیمارستان و یا زندان، سر در می آوریم.
• بسیاری از ما خودکشی کرده و یا به واسطه پیامدهای ناگوار و بیش از حد مصرف مواد جان خود را ازدست می دهیم.
راه حل: کارکرد ١٢ قدم
• بپذیریم که از بیماری اعتیاد رنج می بریم
• بپذیریم که کنترل مصرف مواد مخدر از دستمان خارج است.
• اقرار کنیم که در مقابل اعتیادمان عاجزیم و زندگیمان غیر قابل اداره شده است.
• شکست را بپذیریم و قبول کنیم که خودمان به تنهایی از عهده مقابله با اعتیادمان بر نمی آییم.
• تسلیم به این امر شویم و برای دستیابی به کمک به یک نیرویی غیر از خود مراجعه کنیم.
• به انجمن های ۱۲ قدمی بپیوندیم و در انجا امید و حمایت را بیابیم.
• دوازده قدم را به عنوان راه حلی برای بهبودی از بیماری اعتیاد کار کنیم.
• زندگی جدید و بدون مواد مخدر را تجربه کنیم
• با برخورداری از آزادی و آرامش، زندگی غیر قابل تصور و عاری از هرگونه جنگ و ستیزی داشته باشیم
تست اعتیاد
هيچ كس بهتر از خود فرد نمی تواند تشخیص دهد که به بیماری اعتیاد مبتلا شده است یا خیر. پرسشنامه آزمایش اعتیاد شامل سوالاتی است که به افراد کمک می کند تا از وضعیت مصرف خود آگاه شده و تشخیص دهند که آیا به بیماری اعتیاد مبتلا شده اند یا خیر.
به پرسش های زير با “بله ” يا “خیر ” پاسخ دهيد. چنانچه پاسخ شما به يكی از اين پرسش ها “آری” باشد در آن صورت شما با خطر بالقوه اعتياد به مواد مخدر روبرو هستيد. اگر پاسخ شما به دو پرسش از سوالات فوق مثبت باشد در آنصورت شما احتمالاً به مواد مخدر اعتیاد دارید و سرانجام اينكه، اگر پاسخ شما به سه پرسش از سوالات بيست گانه فوق مثبت باشد می توان نتيجه گرفت كه شما به بیماری اعتیاد مبتلا شده اید و یک معتاد هستيد.
1. آيا به علت مصرف مشروبات الكلی یا مواد مخدر زمان كارتان را هدر می دهید؟
2. آيا مصرف تریاک یا سایر مواد مخدر باعث محرومیت خانواده شما از شادی می شود؟
3. آيا به علت خجالت وعدم راحتی با ديگران، اقدام به مصرف مشروب يا مواد مخدر می كنيد؟
4. آیا به خاطر مصرف مواد مخدر و یا اصرار در برخی از عادت های رفتاری اعتبار خود را از دست داده اید؟
5. آيا پس از مصرف هروئین يا مواد مخدر افسوس خورده و احساس پشيمانی كرده ايد؟
6. آيا به علت مصرف بیش از حد مواد و یا تکرار برخی از رفتار ها مانند قمار با مشكلات مالی روبرو شده ايد؟
7. آيا کشیدن تریاک یا حشیش و یا انجام رفتاری به خصوص باعث رفتن به محیط های نامناسب و قرار گرفتن شما در میان افرادی با سطوح پائین تر از خودتان شده است؟
8. آيا مصرف مشروب يا مواد مخدر شما را نسبت به رفاه و آسايش خانواده خود بی تفاوت کرده است؟
9. آیا به خاطر استفاده از تریاک یا مواد مخدر آروزها و امیدتان برای زندگی کم شده است؟
10. آیا هر روز درساعت خاصی هوس می کنید مشروب بخورید یا از مواد استفاده کنید؟
11. آيا از صبح که بیدار می شوید به فکر چگونگی یافتن و مصرف مواد مخدر هستنید؟
12. آيا به علت مصرف مواد مخدر و یا مواد روانگردان برای خوابیدن مشکلی دارید؟
13. آيا تاکنون مصرف الکل يا مواد مخدر به کیفیت کار شمار لطمه زده است؟
14. آيا برای فرار از نگرانی ها و مشكلات اقدام به مصرف مواد مخدر می كنيد؟
15. آيا به تنهايی و در خلوت به خوردن مشروب يا مصرف مواد مخدر مبادرت می کنید؟
16. آيا تا كنون به علت مصرف مواد مخدر دچار فراموشی شده اید؟
17. آيا تا كنون به خاطر مصرف نکردن مشروبات الكلی يا مواد مخدر عوارض خماری را تجربه نموده اید؟
18. آيا تاکنون برای افزايش اعتماد به نفس به مصرف مشروبات الكلی يا مواد مخدر اقدام كرده ايد؟
19. آيا تا كنون به علت مصرف مشروبات الكلی يا مواد مخدر بستری شده ايد؟
منبع : راستینه